Naar een nieuw cultuurbestel

Kunstenaars en cultuurinstellingen hebben behoefte aan een herinrichting van het cultuurbestel, mede omdat de subsidievoorwaarden haaks staan op de wijze waarop zij werken. Kunstenaars opereren eerder multi- dan monodisciplinair, zij maken gebruik van de nieuwste technologieën, gaan allianties aan met hun publiek en breken uit de culturele sector om te werken in andere maatschappelijke domeinen. Hun werk, steeds vaker proces- in plaats van productgericht, wordt gepresenteerd op plekken die daarvoor niet zijn gebouwd of ingericht. De doorstroom van jonge makers stagneert, de economische positie van makers is bovendien weinig florissant. Het publiek stelt andere eisen en daardoor verandert ook de vraag aan de instellingen. Omdat de beschikbare subsidiegelden ruimschoots worden overvraagd, zijn de procedures dichtgetimmerd met criteria en gejuridiseerd. Het cultuurbestel implodeert. Hoe kan het anders? Kunstenaars en cultuurinstellingen hebben behoefte aan ontschotting tussen overheden en hun afdelingen en tussen disciplines bij fondsen en gemeenten. Zij verlangen meer maatwerk in de beoordeling van de instelling/het project en de artistiek-inhoudelijke kwaliteit, met kennis van cross-overs, technologisch gestuurde en online activiteiten, en kunstvormen die niet direct aansluiten bij het traditioneel-westerse idioom. Daarnaast zijn er keuzes nodig bij gelijkblijvende budgetten, zodat kunstenaars/instellingen niet langer hoeven te werken met veel te krappe budgetten. Kunstenaars willen bovendien meer betrokken zijn bij de verdeling van die budgetten. Tot slot heeft de sector behoefte aan een stimulerende overheid die geen risicomijdend klimaat creëert.