Volledige Werken / 11 Beschouwend werk

In de jaren zestig en zeventig leefde Hermans zich uit in vele genres. Het sadistische universum uit 1964 is een vinnige essaybundel, waarin hij zijn briljante borrelende geest op veel onderwerpen en personen loslaat. Machines in bikini, een verhandeling over stroomlijn en techniek, verscheen in 1974 als gelegenheidsuitgave. Als bibliofiele editie verscheen in 1976 de verzameling aforismen Dinky toys, en van een heel ander kaliber was de in de vermomming van de jezuïetenpater Anastase Prudhomme geschreven tekst Annum Veritatis uit 1968, die de draak stak met de opvattingen van de rooms-katholieke kerk over de seksuele moraal. Een heel andere en nu beminnelijke Hermans leerden de lezers in 1969 kennen in het reisverslag De laatste resten tropisch Nederland. De bestemming van de reis was de Nederlandse Antillen en Suriname, het geboorteland van Hermans' echtgenote Emmy. De vertrouwde Hermans keerde al snel weer terug. In Van Wittgenstein tot Weinreb staat de auteur weer venijnig en polemisch midden in het politieke debat.